Deze site gebruikt cookies om het bezoekersgedrag te analyseren.
Er worden geen persoonlijke gegevens verzameld.
De goed bezochte kennis-sessie voor (vrienden)stichtingen ziekenhuizen die Orchestra samen met koepel Goede Doelen Nederland organiseerde op 14 januari krijgt een vervolg. De ruim twintig vertegenwoordigers van fondsenwervende stichtingen gelieerd aan zorginstellingen in Nederland die de bijeenkomst bijwoonden, willen graag met elkaar kennis en ervaringen blijven delen om verder te professionaliseren. De toenemende wet- en regelgeving van overheid en toezichthouders en druk vanuit de private gevers, vraagt van (vrienden)stichtingen om professionalisering en compliance, als ook ruime aandacht voor de kwaliteit van de administratieve organisatie.
Het proces áchter de goede doelen
De geanimeerde bijeenkomst vond plaats bij Goede Doelen Nederland in Amsterdam, waar 23 directeuren en fondsenwervers van stichtingen werden verwelkomd door GDN-directeur Margreet Plug en Roderik Bolle, managing partner en mede-oprichter van Orchestra.
Co-host Roderik Bolle benadrukte dat het misschien niet op voorhand ‘gezellig’ is om te praten over compliance, maar dat het wel de ‘rode draad’ is van het gehele proces áchter goede doelen en maatschappelijke organisaties. Hij refereerde aan zijn eigen ervaringen als jong bestuurder van een Rotterdams vermogensfonds, waar professionalisering van ‘de achterkant’ uiteindelijk leidde tot vijftien procent meer bestedingsbudget…
‘Koude kant’ van goed doen
Tanja Haremaker, accountmanager en controller voor vermogensfondsen en fondsenwervende organisaties bij Orchestra, presenteerde daarna in vogelvlucht de belangrijkste ontwikkelingen binnen compliance en governance, ook specifiek voor de ‘zorgfondsen’. Zij refereerde daarbij aan de minder populaire ‘koude kant’ van goed doen - alle zaken rondom governance en compliance - in tegenstelling tot de ‘warme kant’ van werven en (impactvol) besteden.
Haremaker liet er geen misverstand over bestaan dat ‘de koude kant’ steeds meer en nadrukkelijker de bestuurskamers binnenkomt. Na de AVG-golf van vorig jaar is er nog steeds een voortdurend opbouwende regeldruk van overheid en fiscus (BTW, ANBI), waaraan ook koepels zoals Goede Doelen Nederland hun handen vol hebben, zoals Margreet Plug later zou illustreren. Niet alle maatregelen houden rekening met de speciale status van civil society-organisaties als (vrienden)stichtingen en goede doelen…
Bijzondere positie
Maar er is ook zelfregulering (de Erkenningsregeling) en aangescherpte eisen rond monitoring en verantwoording van de private financiers, zoals grote gevers en vermogensfondsen. Haremaker: ‘De gemene deler is dat goede en gerichte compliance en governance noodzakelijk is.’
Daarbij hebben de stichtingen volgens Haremaker ook nog een bijzondere positie in samenhang met de zorginstellingen waaraan zij gelieerd zijn. De compliance van deze fondsen wijkt af van die van de zorginstelling, waar niet zelden kennis over stichtingen ontbreekt. Vaak is de kostenstructuur van de stichting niet transparant als die (deels) gedragen worden door de zorginstelling of ontbreken doorberekeningen. En zijn er dilemma’s over de baten: wat doe je met tijdelijk overtollig vermogen op je rekening voor meerjarige projectfinancieringen? De negatieve rente slikken of toch maar beleggen met donateursgeld?
Hoe zwem je de fuik weer uit?
Haremaker (foto) kan zich voorstellen dat de golf aan transparantie-eisen een ‘toezichts-industrie’ heeft gebaard en dat stichtingsbestuurders zich in een fuik geduwd voelen. Haremaker: ‘De informatiewensen worden complexer, checks & balances almaar verregaander, dossiers dikker, contracten complexer… Bank, fiscalist, jurist, accountant, iedereen verdient, maar niemand mag van de compliance officer de verantwoordelijkheid meer dragen. Hoe zwemmen we deze fuik weer uit?’
Volgens Haremaker betekent het verleggen van risico’s niet het verminderen daarvan. Focus op governance en compliance - de ‘koude’ achterkant van de stichting - is een must. De verzakelijking van het fonds ‘aan de achterkant’ levert echter ook wat op: het dempt de bestuurlijke, organisatorische en financiële risico’s (‘al zijn die nooit uit te sluiten’), geeft richting aan interne en externe stakeholders en zorgt voor continuïteit van de organisatie. Haremaker: ‘Run uw fonds aan het loket als een goed doel, maar in de keuken als een bedrijf.’
‘Hoge kosten vangen veel wind’
Professionalisering en verzakelijking heeft ook een prijskaartje, betoogde Haremaker. Hoewel het spanningsveld tussen kosten en verantwoording toeneemt, doen stichtingen er goed aan niet op de verkeerde zaken te bezuinigen: ‘Goed geld vliegt niet gratis van A naar B. Beheer je vermogen uiteraard efficiënt en bewaak je kosten. Maar zorg dat die kosten uit te leggen zijn, want geen enkele organisatie kan zonder ‘koffie & wc papier’.’
Haremaker had daarbij nog een belangrijke aanbeveling: ‘Vermijd de klassieke valkuil van kosten als percentage van de inkomsten: begin niet te laag, maar stijg vooral niet mee bij een toename van de inkomsten.’
Grip op governance en compliance krijgen
Hoe krijg je als bestuurder van een (vrienden)stichting grip op processen en risico’s zonder de inzet van een armada aan duurbetaalde specialisten? Registeraccountant Haremaker: ‘Orchestra biedt via haar eigen, beveiligde online platform (My Orchestra) allerhande procesbewakingen, zoals financiële administratie, projectadministratie en CRM in één systeem. Uitgangspunten zijn het ‘vier ogen-principe’, een duidelijke scheiding van taken en bevoegdheden en rule & role based-inlogrechten.’
Zelfregulering en belangenbehartiging
Margreet Plug legde uit hoe Goede Doelen Nederland als brancheorganisatie een belangrijke rol speelt in de verdere professionalisering van de sector door kennisdeling, zelfregulering en belangenbehartiging. Dat lijkt geen overbodige luxe met een overheid die de grootste moeite heeft om de wereld van goed doen te begrijpen. Veel energie steekt de koepel, zelfstandig of binnen het verband van de Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF), daarom in lobbywerk en mobilisatie van de achterban om de kwalijke neveneffecten van nieuwe regelgeving te dempen of te keren. Voorbeelden daarvan zijn er te over. Zoals het voornemen om donateurs die meer schenken dan €15.000 met naam en toenaam bekend te maken. Plug noemde dat ‘schieten met een kanon op een mug’, en is optimistisch dat dit beleidsvoornemen niet in daden wordt omgezet.
Praktijkcases
Na de inleidingen van Tanja Haremaker en Margreet Plug deelden bestuurders van drie organisaties hun (zeer) diverse ervaringen: Leonie Tuijt (Erasmus MC Foundation), Dagmar Mekkink (Stichting Care4Brittle Bones) en Jennifer van Vliet (Stichting Steun Emma Kinderziekenhuis).
Bent u bestuurder van een (vrienden)stichting en wilt u meer informatie over onze diensten om meer grip te krijgen op uw governance en compliance tegen transparante tarieven? Bijvoorbeeld concreet meer grip op controlling, aanvraag erkenning, Risk Monitoring, inhoudelijk opmaak van jaarverslagen? Of informatie over het online platform ‘My Orchestra’? Mail dan naar: t.haremaker@orchestra-contact.com
